اخبار و رویدادهای بیمارستان آپادانا

ارتقای آگاهی درباره‌ی بارداری

• ایام ارتقای آگاهی درباره‌ی بارداری با هدف تقویت آموزش و تأکید بر مسائل مهم بارداری و ترویج حاملگی سالم و ایمن نام‌گذاری شده است. سالانه در این هفته با یادآوری اهمیت مراقبت‌های دوران بارداری و حتی مراقبت‌های لازم پیش از اقدام به بارداری، سعی بر حفظ سلامت مادر و جنین در این دوران حساس می‌شود. توجه به انجام به موقع مراقبت‌های دوران بارداری می‌تواند سلامت بارداری و به ثمر نشستن تولد یک فرزند سالم را تضمین کند. از واضح‌ترین مزایای این مراقبت‌ها  تشخیص زودرس علایم خطر در دوران بارداری و پس از زایمان، آمادگی برای زایمان، اقدامات درمانی لازم در بارداری‌های پرخطر، مشاوره‌ی تغذیه‌ی سالم و آمادگی پدر خانواده است.

مراقبت های دوران بارداری

• در صورت داشتن یک بارداری طبیعی و کم‌خطر، هشت مراقبت و ویزیت در این دوران برای شما کافی خواهد بود. در تمامی مراقبت‌ها یک شرح حال از وضعیت فعلی شما گرفته می‌شود، معاینات لازم انجام و آزمایش‌های مخصوص هر هفته‌ی بارداری درخواست می‌شود. آموزش‌های لازم برای مراقبت از خود و جنین‌تان به شما داده می‌شود. دارو یا ویتامین مورد نیاز شما تجویز و برای مراقبت بعدی به شما وقت داده می‌شود.

آمادگی برای زایمان

• چشم‌انداز زایمان بدون آگاهی از آن می‌تواند دلهره‌آور باشد. شما می‌توانید با تماشای فیلم یا استفاده از تجارب مادران در مورد زایمان طبیعی، زایمان با استفاده از آروماتراپی (رایحه‌درمانی)، زایمان بی درد و همچنین معایب و مزایای هر روش، راحت‌تر در مورد روش زایمان خود تصمیم بگیرید و بعد با مشورت گرفتن از همسر و ماما و متخصص خود روشی که ترجیح می‌دهید را انتخاب کنید  تا یک زایمان ایمن را تجربه نمایید.

مراقبت های دوران بارداری

•               بارداری یکی از مهم ترین مراحل و تجربه های زندگی است که نیازمند توجه و مراقبت های زیادی است تا با حفظ سلامت جسمی مادر، در نهایت سلامت جنین و کودک تأمین گردد. اهمیت تغذیه در بارداری امری انکارناپذیر و بسیار حائز اهمیت است. سالم بودن تغذیه دوران بارداری فواید زیادی هم برای مادر و هم برای جنین به همراه دارد. در این مطلب قصد داریم تا به اهمیت تغذیه بارداری و نقش تغذیه مادر بر سلامت جنین بپردازیم.

فواید تغذیه‌ سالم در بارداری:

سالم بودن تغذیه بارداری، فواید زیادی هم برای مادر و هم برای جنین به همراه دارد که عبارتند از:

•             فواید تغذیه‌ سالم برای جنین:

کمک به داشتن وزن مناسب نوزاد در هنگام تولد، تقویت تکامل مغز جنین، کاهش خطر ابتلا به برخی از بیماری‌ها مانند نقص لوله‌ی عصبی یا اسپینابیفیدا و تأثیر در الگوی تغذیه‌ای مناسب کودک پس از تولد.

•             فواید تغذیه‌ سالم برای مادر:

کاهش خطر ابتلا به برخی از مشکلات بارداری (مانند کم‌خونی، دیابت بارداری، پره‌اکلامپسی و غیره)، کاهش خطر بروز بعضی از عوارض بارداری (تهوع صبحگاهی، خستگی، یبوست و غیره)، ایجاد تعادل در حالات روحی مادر، جلوگیری از زایمان زودرس و کاهش سریع‌تر وزن پس از زایمان.

بسیاری از افراد، غذا خوردن زیاد را نشانه‌ داشتن سلامتی می‌دانند اما بر خلاف این تصور، دریافت کالری بیش از حد نیاز، عوارض مختلفی نظیر ابتلا به دیابت، فشار خون و چاقی مادر و کودک را در آینده به همراه خواهد داشت و بر سلامت هم مادر و هم کودک تأثیرگذار می باشد.

نقش تغذیه‌ مادر بر هوش جنین:

در بسیاری از تحقیقات، تأثیر تغذیه‌ مادر بر هوش کودک ثابت شده است. از جمله مواد غذایی که بر رشد هوش جنین موثر هستند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

•             کشمش، مویز، دانه‌ها و مغزها؛

•             برخی از ریزمغذی‌ها مانند آهن و اسیدفولیک (منابع اسیدفولیک شامل گوشت، سبزیجات، مغزها و جگر می باشد)؛

             •موادی که کمبودشان در بدن باعث کاهش رشد مغزی می‌شود نظیر ویتامین D، پروتئین و روی (منابع روی شامل انواع سبزیجات به خصوص سبزیجات ریشه‌ای، پیاز و غذاهای دریایی به خصوص ماهی‌های آب شور می‌باشد).

در چه مواردی انجام مشاوره‌ تغذیه در بارداری توصیه می شود؟

در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر، بهتر است جهت دریافت رژیم بارداری تحت نظر پزشک متخصص قرار بگیرید:

•             بارداری در سن کمتر از 19 سال؛

•             بارداری دوقلویی یا چندقلویی؛

•             داشتن سابقه چندین زایمان با فاصله‌ کوتاه از هم؛

•             داشتن رژیم گیاه‌خواری.

 دیابت بارداری چیست و چگونه آن را کنترل کنیم؟

زنانی که قبل از بارداری مبتلا به دیابت هستند نگرانی‌های خاصی خواهند داشت. به علاوه به دلیل نیازهای جدیدی که بارداری دارد، بر سطح قند خون و داروهای ضد قند خون نیز اثر خواهد گذاشت.

اگر تصمیم به بارداری دارید باید چندین نکته را رعایت کنید تا خطرات در کمین شما و جنین‌تان در ارتباط با ابتلا به دیبات بارداری کاهش یابد. ملاقات پیش از بارداری با پزشک به آمادگی جسمی و روانی شما برای بارداری کمک بسیاری می‌کند. مشاوره‌ی قبل از بارداری به شما در کشف دیابت و کنترل آن و قطع به موقع روش پیشگیری از بارداری کمک خواهد کرد. یک آزمایش خون به نام «هموگلوبین گلیکوزیله» (HbA1c) می‌تواند نحوه‌ی پیشرفت درمان را در طی 12-8 هفته‌ی گذشته نشان دهد.

سایر آزمایش‌های کمک‌کننده به منظور جلوگیری از عوارض در دوران بارداری شامل این موارد است:

•    آزمایش ادرار برای بررسی مشکلات کلیه؛

•    آزمایش خون برای بررسی کلسترول و تری‌گلیسرید؛

•    معاینه‌ی چشم برای بررسی گلوکوما، کاتاراکت یا رتینوپاتی؛

•    الکتروکاردیوگرام؛

•    آزمایشات بررسی کبد؛

•    معاینه‌ی پاها.

کنترل قند خون در بارداری

سطح بالای قند خون در اوایل بارداری (قبل از هفته‌ی 13) می‌تواند سبب برخی نقایص مادرزادی شود. هم‌چنین می‌تواند برخی خطرات مانند سقط و عوارض مربوط به دیابت را افزایش دهد. اما اکثر زنان معمولاً تا هفته چهارم بارداری از بارداری خود اطلاعی ندارند، بنابراین اهمیت کنترل دیابت قبل از اقدام به بارداری امری ضروری است.

قند خون خود را در محدوده‌ی طبیعی حفظ کنید:

• 70 الی 100 میلی‌گرم در دسی‌لیتر قبل از وعده‌ی غذایی؛
• کمتر از 120 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 2 ساعت پس از غذا؛
• 100 الی 140 میلی‌گرم در دسی‌لیتر قبل از میان‌وعده‌ی آخر شب.

رژیم غذایی مناسب به همراه ورزش و داروهای ضد دیابت باعث حفظ تعادل قند خون می‌شوند.

تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی از مشکلات بعدی قند خون بالا جلوگیری می‌کند. در بارداری نیاز به کالری اضافی برای رشد جنین نیز خواهید داشت و پزشک با آموزش نحوه‌ی شمارش کالری مصرفی، از مصرف بیش از حد پیشگیری می‌کند.

 ورزش در بارداری

 امروزه ورزش و تناسب اندام بیش از پیش محبوبیت پیدا کرده و نقش مهمی در زندگی بسیاری از زنان ایفا می‌کند. ورزش در میان زنان باردار با توجه به تغییرات ویژه‌ی دوران بارداری، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

این امر باعث ایجاد سؤالات گوناگونی از طرف مادران می‌شود:

• آیا ورزش در دوران بارداری بی‌خطر است؟
• چه ورزش‌هایی در دوران بارداری مناسب است؟
• رعایت چه نکاتی به بهبود وضعیت بارداری کمک می‌کند؟

خوب است بدانید بارداری یک دوره‌ی فیزیولوژیک طبیعی بوده که با رشد مادر و جنین همراه است. همه‌ی مادران می‌خواهند بهترین شرایط را برای خود و نوزادشان فراهم کنند. یکی از توصیه‌هایی که در این زمینه به مادران باردار دارای شرایط معمول و طبیعی می‌شود، انجام منظم ورزش است که البته بستگی به شرایط دوران بارداری و ویژگی‌های بدن هر فرد نیز دارد.

مزایای ورزش در دوران بارداری

• احساس بهتر و راحتی بیشتر؛ بهبود خلق و خوی؛
• افزایش سطح انرژی از طریق آزاد شدن اندورفین (مسکن طبیعی بدن)؛
• تسکین استرس و اضطراب؛ بهبود وضعیت خواب؛
• تقویت عضلات قلب و کنترل بهتر تنفس؛
• حفظ تناسب اندام در طول بارداری؛
• مؤثر بر درمان دیابت بارداری؛
• افزایش توان عضلانی، قدرت و استقامت؛
• وزن مناسب مادر و نوزاد؛
• بهبود ناراحتی‌های دوران بارداری مانند کمردرد، گرفتگی عضلات پا، یبوست، نفخ و تورم؛
• برگشت سریع‌تر وزن بعد از بارداری؛
• پمپاژ مناسب قلب؛
• آماده شدن عضلات بدن برای تولد؛
• کاهش خطر وزن کم نوزاد هنگام تولد؛ کاهش احتمال زایمان زودرس؛

علی‌رغم مزایای بی‌شماری که برای ورزش در دوران بارداری بیان می‌شود، در صورت رعایت نکردن توصیه‌های مناسب، نه تنها ورزش به عنوان فعالیتی مفید نخواهد بود بلکه می‌تواند منجر به آسیب جنین و مادر شود.

توصیه‌های ورزش در دوران بارداری

لباس‌های راحت، گشاد و هم‌چنین یک سینه‌بند حمایتی مناسب بپوشید؛کفشی مناسب برای ورزش انتخاب کنید؛ورزش را روی یک سطح صاف (برای جلوگیری از آسیب) انجام دهید؛ برای تأمین نیازهای دوران بارداری به اندازه‌ی کافی کالری مصرف کنید؛ انجام ورزش حداقل یک ساعت بعد از مصرف وعده‌ی غذایی باشد؛ مقدار زیادی آب قبل، حین و بعد از ورزش بنوشید؛ پس از انجام ورزش‌های خوابیده، برای جلوگیری از سرگیجه، به آرامی و به تدریج بلند شوید؛ با شدت زیاد ورزش نکنید؛

اهمیت سلامت روان در بارداری

اکثر زنان از سلامت روانی خوبی در دوران بارداری برخوردارند. برخی زنان ممکن است با سابقه بیماری‌‌های روانی باردار شده و نگران تبعات آن‌ در این دوران باشند و از این‌که در طول بارداری یا پس از تولد کودک‌شان بیمار شوند واهمه داشته باشند.

متأسفانه، بارداری عاملی برای متوقف کردن این‌ قبیل مشکلات نبوده و برخی زنان برای اولین بار در بارداری مشکلات روحی و روانی را تجربه می‌کنند.

زنانی که در بارداری داروی ضدافسردگی خود را قطع می‌کنند با احتمال بیشتری مشکلات روانی به سراغ‌شان می‌آید. (از هر 10 زن 7 نفر داروهای ضدافسردگی را در بارداری قطع می‌کنند و این بیماری دوباره در آن‌ها ظاهر می‌شود)

افسردگی و اضطراب از شایع‌ترین مشکلات سلامت روان در بارداری هستند. این مشکلات تقریباً 10 الی 15 نفر از هر 100 زن باردار را تحت تأثیر قرار می‌دهند. همچنین زنان باردار، بسیاری از مشکلات روحی روانی را همانند زمان‌های غیربارداری تجربه می‌کنند.

سلامت روان در بارداری تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد:

نوع بیماری روانی که قبلاً تجربه کرده‌اید؛

اینکه تحت درمان هستید یا خیر؛

حوادث استرس‌زای اخیر در زندگی شما .

احساس شما درباره‌ی بارداری‌تان. ممکن است از بارداری‌تان خوشحال و یا ناراحت باشید و یا ممکن است خاطره‌ی تلخی از دوران کودکی خود داشته باشید.

علایم بیماری روحی و روانی در بارداری

علایم بیماری‌های روحی و روانی در بارداری مشابه حالت عادی است. برخی علایم ممکن است بر بارداری شما متمرکز شده و باعث ایجاد اضطراب یا تفکر منفی شما نسبت به بارداری و کودک‌تان شود. همچنین ممکن است تغییراتی در وزن و شکل بدن شما به ‌وجود آید به‌ خصوص اگر دچار اختلالات تغذیه‌ای هم باشید. برای برخی، بارداری دوره‌ی شاد و هیجان‌انگیز و برای برخی دیگر ترکیبی از احساسات منفی و مثبت است.

گاهی اوقات علایم مربوط به بارداری می‌تواند با علایم بیماری روانی اشتباه گرفته شود. به عنوان مثال بدخوابی و کمبود انرژی هم در بارداری و هم در افسردگی شایع است.بسیاری از زنان درباره‌ی چگونگی مواجهه با کودک نگران هستند.

نگرانی راجع‌ به موارد زیر در بارداری امری شایع است:

تغییر نقش شما (مادر شدن، توقف کار خود)، تغییر روابط ، والدین خوبی خواهید بود؟ ،ترس درباره‌ی وجود مشکلی در بارداری یا برای کودک ، ترس از زایمان ،عدم حمایت از سوی دیگران و تنها ماندن ، بارداری با سابقه‌ی بیماری روحی روانی .

اگر هر کدام از موارد زیر را تجربه کرده‌اید و در حال حاضر باردار هستید باید به مراکز مشاوره مراجعه کنید:

یک بیماری روانی جدی مانند: اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی و افسردگی شدید، اختلال اضطرابی شدید مانند وسواس فکری ، اختلال خوردن مانند پرخوری عصبی یا بی‌اشتهایی عصبی.

زنانی که سابقه‌ی هر کدام از بیماری‌های بالا را داشته‌اند پس از زایمان نیز در معرض خطر هستند.

با پزشک خود درباره‌ی هر نوع مشکل روحی روانی خود صحبت کنید. اغلب ممکن است پزشک شما توصیه‌ها و درمان‌هایی را به شما ارائه دهد که به نوع بیماری و شدت آن بستگی دارد و در برخی موارد نیز نیازمند ارجاع به روانپزشک است.

مسمومیت بارداری یا پره‌ اکلامپسی ​چیست؟

یکی از شایع‌ترین عوارض بارداری در ماه‌های آخر حاملگی (معمولاً از هفته 20 بارداری تا 7 روز پس از زایمان)

پره‌ اکلامپسی یا مسمومیت بارداری است که در 5 درصد از خانم‌های باردار مشاهده می‌شود.

متأسفانه، پره‌ اکلامپسی علایم خاصی ندشته و برای جنین و مادر خطرناک است،

اما پزشک معالج در هر ویزیت می‌تواند فشار خون و پروتئین موجود در ادرار را برای پی بردن به این اختلال چک کند.

پره‌ اکلامپسی به علت انقباض عروق خونی ایجاد شده و در نتیجه منجر به افزایش فشار خون و

کاهش جریان آن در اندام‌های جنین مانند کبد، کلیه و مغز می‌شود. این کاهش جریان خون در رحم،

مشکلاتی را برای جنین از جمله کاهش رشد، کاهش مایع آمنیوتیک و غیره به دنبال دارد.

علائم مسمومیت بارداری چیست؟

در افراد مبتلا به پره‌ اکلامپسی علایم زیر مشاهده می‌شوند:

التهاب در صورت

پف اطراف چشم

التهاب ناگهانی دست، پا یا زانو (به علت تجمع آب در این بافت‌ها) که شایع است و منجر به افزایش ناگهانی وزن بدن (یا افزایش وزن بیشتر از 2 کیلوگرم در یک ماه) می‌شود.

فرد باردار مبتلا به پره‌ اکلامپسی دارای علائم بارزی از قبیل فشار خون بالا به همراه پروتئینوری (دفع پروتئین در ادرار) است.

در صورت مشاهده‌ی هر یک از علائم زیر در افراد مبتلا به پره‌ اکلامپسی نیاز به مراقبت‌های اورژانسی است:

سردرد شدید و مزمن، سرگیجه، اختلالات بینایی  شامل دوبینی، تاری دید ،درد شدید و یا حساسیت به لمس در قسمت فوقانی شکم، تهوع و استفراغ

چگونه مسمومیت بارداری را درمان می‌کنند؟

درمان خانم‌های مبتلا به پره‌‌ اکلامپسی به شدت بیماری بستگی دارد. برای خانم‌های باردار مبتلا به پره‌‌ اکلامپسی خفیف در منزل و خانم‌های باردار مبتلا به پره‌ اکلامپسی حاد در بیمارستان مراقبت لازم را انجام می‌دهند. در صورت بدتر شدن شرایط بیمار (پره‌اكلامپسی شدید) ختم بارداری غالباً به صورت سزارین صورت می‌گیرد. پره‌‌ اکلامپسی و اکلامپسی (آخرین مرحله‌ی پره‌اکلامسپی همراه با بروز تشنج) تا زمان پایان بارداری به طور کامل قابل درمان نیستند، اما تا پایان بارداری اقدامات زیر صورت می‌گیرد:

• ویزیت 3 بار در هفته
• کنترل فشار خون بالا با مصرف داروی هیدرالازین با نظر پزشک معالج
• اندازه‌گیری آلبومین ادرار 3 بار در هفته
• مصرف دارو برای تحریک تولید ادرار برای جلوگیری از الیگوری (کاهش ادرار)
• زایمان زودرس در بعضی موارد حاد برای اطمینان از بقای مادر
• توصیه به استراحت
• توصیه‌های تغذیه‌ای؛ مصرف مکمل ویتامین D ،C  E، آهن، کلسیم، افزایش مصرف روغن‌های غیر اشباع در رژیم غذایی، مصرف پروتئین سویا، روغن زیتون، استفاده‌ی کافی از روی، منیزیم و پتاسیم، نوشیدن 6 تا 8 لیوان آب در روز و محدودیت دریافت نمک.

تاثیر کرونا بر بارداری 

اینکه آیا زنان باردار نسبت به سایر افراد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این ویروس یا ابتلا به انواع شدید تر بیماری هستند هنوز کاملا مشخص نیست اما به دلیل تغییراتی که در شرایط جسمی و سیستم ایمنی زنان باردار به وجود می آید، همانطور که در مورد سایر ویروس های خطرناک آنفولانزا مثلSARS  و MERS دیده شده است، ممکن است نسبت به جمعیت عمومی نوع شدید تری از بیماری در زنان باردار دیده شود. همچنین تب بالا در سه ماهه اول بارداری ممکن است خطر ساز باشد و در مورد سایر آنفولانزا ها مرده زایی، سقط جنین و زایمان زودرس دیده شده است، اما نکته دلگرم کننده در مورد این ویروس این است میزان کشندگی آن نسبت به سایر ویروس هایی که به طور مشابه انتشار جهانی پیدا کردند بسیار کم و در حد 2% (نسبت به 30%-50% در بعضی انواع) بوده و پیشگیری از ابتلا به این ویروس بسیار ساده است.

روش های های پیشگیری از کرونا

• یکی از اصلی ترین روش های پیشگیری از کرونا استفاده از ماسک می باشد که برای جلوگیری از انتشار قطرات تنفسی حاوی ویروس از دهان و بینی فرد مبتلا در هوا می باشد. برای مثال در مکان هایی مانند مترو که فاصله افراد از هم کم می باشد و احتمال قرار گرفتن در معرض قطرات تنفسی حاصل از عطسه و سرفه، زیاد می باشد استفاده از ماسک توصیه می گردد. لازم به ذکر است که از ماسک فقط برای یک بار و تا زمانی که مرطوب نشده می توان استفاده کرد.
• همچنین عدم تردد در اماکن شلوغ و دربسته مانند سینما، رستوران، مترو، تجمعات و... که تهویه خوبی ندارند نیز در پیشگیری از ابتلا به این ویروس بسیار مهم و مؤثر می باشد.
• از آن جایی که ماندگاری این ویروس حتی به چند روز میرسد بنابراین امکان انتقال از آن از سطوح آلوده، اسکناس، تلفن و هر وسیله دیگری که ممکن است آلوده به ویروس شده باشد وجود دارد. پس بهترین و ساده ترین راه پیشگیری از کرونا شستشوی مکرر دست ها با آب و صابون می باشد.
• همچنین توصیه می شود از دست زدن به صورت، بینی و چشم ها بپرهیزید، زیرا حتی در صورت شست و شوی مداوم دست ها ممکن است در اثر تماس با سطوح آلوده باعث انتقال ویروس به بدن خود شوید.
• واکسیناسیون کووید-19 :
• واکسیناسیون کووید-19 به عنوان یکی از مهمترین راههای پیشگیری از این عفونت ویروسی در زنان باردار توصیه شده است .)مطابق ابالغیه 17 آذر ماه شماره نامه 17747/300د( فرزند آوری : بر اساس شواهد موجود، اتخاذ تصمیم فرزند آوری بر اساس تصمیم زوجین و برنامه از پیش تعیین شده زندگی ایشان می باشد و تعویق آن به دلیل پاندمی بیماری توصیه نمی شود، در ضمن به تمامی زوج هایی که تمایل به بارداری دارند و تحت واکسیناسیون قرار نگرفته اند توصیه به انجام هر چه زودتر واکسیناسیون کووید- 19و تکمیل آن ضمن رعایت اصول پیشگیری از ابتال به کووید-19 می شود. در مواردی که واکسیناسیون انجام شده و متعاقب آن متوجه بارداری شده یا به فاصله کمی بارداری رخ داده است، پیگیری نوبت بعدی واکسیناسیون مطابق دستور العمل در دوران بارداری که از سوی وزارت بهداشت اعلام می گردد،الزامی است.